Competenties en competentieprofielen
Competenties zijn bouwstenen van succesvol gedrag. Een competentie is een vaardigheid of bekwaamheid waarover je beschikt. Competenties en competentieprofielen kunnen je onder andere helpen om te meten hoe geschikt een medewerker is voor een specifieke taak of functie. Competentiegericht werken wordt in onze HR-software volledig ondersteund.
Het werken met competenties
Je kunt in De Digitale Gesprekscyclus werken met competenties en aan de hand daarvan competentieprofielen samenstellen. Technisch gezien zijn dit gespreksformulieren met een checklist. Het werken met competenties kan een aanzienlijke verdieping geven aan personele gesprekken omdat het verder gaat dan een functiebeschrijving en veel dynamischer is dan een taakbeschrijving. De inzet van competenties brengt (veelal onuitgesproken) wederzijdse verwachtingen aan de orde. Door het benoemen van concreet gedrag en het systematisch werken aan de ontwikkeling hiervan, kunnen prestaties van medewerkers aantoonbaar worden verbeterd. De mate waarin een medewerker voor een taak of functie competent is, wordt mede bepaald door de volgende aspecten.
- Kennis (weten) - Iemand moet bepaalde kennis hebben of zich eigen maken.
- Vaardigheden (kunnen) - De wijze waarop iemand vaardigheden beheerst en daarin kan variëren.
- Motivatie (willen) - De mate van motivatie voor een (vaak) veranderende taak.
- Persoonlijkheidskenmerken (zijn) - De aanleg die iemand heeft om zaken op een bepaalde manier aan te pakken.
Voorbeelden van competenties
Nagenoeg iedere branche (en zelfs iedere organisatie) gebruikt eigen competenties. Omdat we klanten in vrijwel iedere sector bedienen, hebben we al veel competenties en indicatoren uitgewerkt. Die stellen we bij het gebruik van De Digitale Gesprekscyclus gratis ter beschikking. Je kunt ze echter ook zelf maken of aanpassen.
De opbouw van competentieprofielen
Het werken met competenties geeft houvast omdat het duidelijke aangrijpingspunten biedt om op gedrag en resultaten te sturen. Om dat te kunnen doen moet gewenst functioneren vertaald worden in concreet gedrag: de kennisinhoud, technische- en gedragsvaardigheid en houding. Alle gedragingen die hiervoor bepalend zijn worden omschreven. De mate waarin deze worden behaald, bepaalt het succes van de organisatie én het functioneren van de betreffende medewerker (organisatiestrategie en Human Resource management zijn met elkaar verbonden). De eerste stap is het verduidelijken van die wenselijke gedragingen door ze op te nemen in een competentieprofiel.
Het competentieprofiel heeft een relatie met bovengenoemde omschrijvingen, maar geeft nadrukkelijker aan welke vaardigheden bij de taak- en functiebeschrijving horen en welke graadmeters als indicator kunnen fungeren. Een competentieprofiel bestaat over het algemeen uit meerdere competenties. Iedere competentie heeft de volgende opbouw.
- Competentie - De vaardigheid waarover een medewerker moet beschikken. Deze moeten eenduidig en herkenbaar zijn voor leidinggevenden en management.
- Beschrijving - Tekstuele uitleg van de competentie.
- Indicatoren - Gedragsvoorbeelden die concreet maken in welke mate een medewerker over de geformuleerde competentie beschikt.
Voorbeelden van competentieprofielen
Omdat we klanten in vrijwel iedere sector bedienen, hebben we al veel competentieprofielen uitgewerkt. Die stellen we bij het gebruik van De Digitale Gesprekscyclus gratis ter beschikking. Aangezien je zelf competenties kunt aanmaken (of de onze kunt bewerken), ben je ook in staat om zelf competentieprofielen op te bouwen.
Competenties en competentieprofielen zijn flexibel
Als leidinggevende kies je een competentieprofiel voor je medewerkers. Het 'scoren' van competenties kan in een twee-, drie-, vier- of vijfpuntschaal. De termen die je boven die schaalverdeling zet, kies je ook zelf. Een competentieprofiel verschijnt op een eigen gespreksformulier. Naar jouw inzicht kun je de bespreking van dit competentieprofiel in een start- of doelstellingengesprek, in een eind- of beoordelingsgesprek of op ieder ander moment van de gesprekscyclus laten plaatsvinden. Het is zelfs mogelijk om tijdens een gesprekscyclus een competentieprofiel meerdere malen te bespreken, in te vullen, definitief op te slaan en opnieuw aan te maken. Indien gewenst kun je collegiale feedback verzamelen middels het onderdeel 360°-feedback.
Er zijn grote verschillen in opvatting over het werken met competenties. De meeste HR-managers zweren er bij, maar enkele laten ze het liefst los. We bieden in De Digitale Gesprekscyclus daarom de mogelijk om dit onderdeel naar wens in te stellen of het in z'n geheel uit te zetten.
Ontdek onze HRM-software
Binnen een half uur ontdekken dat de Digitale Gesprekscyclus ook geschikt is voor jouw organisatie? Vraag een online demonstratie aan! Op zoek naar flitsend promotie materiaal om je chef te overtuigen? Download dan de brochure.
Bekijk online demo Download brochure