Een functioneringsgesprek of een ontwikkelgesprek voeren?

Werkgevers stoppen nog wel eens met het traditionele functioneringsgesprek om het te vervangen door het ontwikkelgesprek. Hoe verschillen deze gesprekken en is het ontwikkelgesprek een goed alternatief voor het functioneringsgesprek? Het gaat om het gesprek dat bij jouw organisatie past.

Feedback op eerder functioneren tijdens het functioneringsgesprek

Het functioneringsgesprek draait, zoals de naam al zegt, niet om de persoon van de werknemer, maar om zijn (of haar) functioneren. Als leidinggevende geef je in dit gesprek feedback. Het gaat dan om zaken als wat er goed gaat, wat er beter kan en hoe het beter kan. De functie van de persoon staat centraal en je beoordeelt de werknemer dan ook op bepaalde functiecriteria.

Aanjager voor groei en ontwikkeling van werknemers

Managers en HR-afdelingen hechten tegenwoordig veel belang aan de opleiding en ontwikkeling van het personeel. Dat is ook terecht, want ze verbeteren hun organisatie door de competenties van medewerkers te versterken. Tegelijk zorgen ze daarmee voor een optimale motivatie van de medewerkers. Je kunt ontwikkelgesprekken dan ook zien als aanjager voor de groei en ontwikkeling van een werknemer. Dat bevordert ook een sterke leercultuur in je organisatie.

Ontwikkelgesprek richt zich op de toekomst

Terwijl het in een functioneringsgesprek dus met name gaat over hoe iemand in het verleden functioneerde, staat in het ontwikkelgesprek vooral de toekomst centraal. Verder richt het functioneringsgesprek zich op (de uitvoering van) de functie, terwijl dat in een ontwikkelgesprek vaak niet aan de orde komt. Het ontwikkelgesprek is juist het moment om in te gaan op de ontwikkeling van de talenten van de medewerker.

Kies het gesprek dat het beste bij je organisatie past

De twee gesprekken hebben een inhoudelijke overlap, maar de insteek ervan verschilt duidelijk. Daarom is het raadzaam om na te gaan welk gesprek het best bij je organisatie past. Als je vooral iemands functieprofiel en de uitvoering van functies belangrijk vindt, dan doe je er goed aan te kiezen voor het functioneringsgesprek. Ligt in je organisatie de nadruk meer op de ontwikkeling van de medewerker of wil je dat die meer aandacht krijgt? Dan is het ontwikkelgesprek de beste keuze.

Effectieve en succesvolle ontwikkelgesprekken

Als je nog geen ervaring hebt met het ontwikkelgesprek, dan kunnen de volgende drie tips bijdragen aan effectieve en succesvolle ontwikkelgesprekken:

1. Trek genoeg tijd uit voor het ontwikkelgesprek

Een belangrijk aanknopingspunt voor geslaagde ontwikkelgesprekken is dat je goed weet wat de persoonlijke doelen en ambities van je medewerker zijn. Dat versterkt jullie werkrelatie en maakt het voor jou beter mogelijk om de werknemer te helpen bij zijn ontwikkelpunten. Hiervoor is het nodig om genoeg tijd voor de ontwikkelgesprekken in te plannen en deze regelmatig te voeren.

2. Maak het ontwikkelgesprek persoonlijk

Kenmerkend voor een goed ontwikkelgesprek is het centraal stellen van de werknemer en niet zijn functie. Het kan uitdagend zijn, maar geef de regie eens over aan je medewerker. Laat hem aangeven wat hij goed vindt gaan. Vraag hem waarin hij zich de komende tijd wil ontwikkelen en waarom. Kijk samen wat de toegevoegde waarde hiervan is voor de medewerker en voor de organisatie. Misschien wel het belangrijkste vraagpunt is wat de werknemer van jou nodig heeft om zich goed te kunnen ontwikkelen. Met een zo persoonlijk ingestoken gesprek creëer je een open sfeer waarin jij en de medewerker vrijuit kunnen spreken.

3. Bepaald SMART-doelen

Het is voor zowel medewerker als leidinggevende belangrijk om tijdens het gesprek heldere afspraken vast te leggen. Daarmee weten jullie allebei wat er moet gebeuren. Dit kan heel goed door het stellen van SMART-doelen (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdsgebonden). Vervolgens kan de werknemer concreet gaan werken aan zijn ontwikkeling en het halen van de doelstellingen. Jij weet dan wat je moet doen om dat te ondersteunen.

Tip

Het on en het functioneringsgesprek sluiten elkaar niet uit. Om te weten hoe een werknemer zijn competenties moet ontwikkelen, is het ook nodig om te weten hoe hij of zij tot dusverre heeft gefunctioneerd. Houd in je gesprekscyclus daarom rekening met functioneringsgesprekken en ontwikkelgesprekken, die elkaar in een jaar opvolgen.

Bron: Windesheim