Voer een effectief doelgesprek

Deskundigen gaan in deze blog in op effectieve functionerings- en beoordelingsgesprekken en welke alternatieven daarvoor bestaan. Het uitgaan van de doelen van de werknemer kan een goede, andere insteek zijn. Hoe kan je een doelgesprek goed voeren?

In een ideale situatie bepalen de leidinggevende en de medewerker samen de doelen. Volgens Jacco van den Berg, auteur van Het GROTE gesprekkenboek, zou de eerste stap moeten zijn dat de werknemer zijn sterke punten en ontwikkelwensen in kaart brengt. Hierbij helpen vragen zoals 'Wat geeft het meeste werkplezier?', 'Welke werkzaamheden geven energie?' en 'Wat wil ik over een jaar kunnen wat ik nu nog niet kan?'. Bij dit proces kunnen HR en leidinggevenden de medewerkers helpen.

Doelen evalueren

Zijn de doelen bepaald dan is het belangrijk dat je regelmatig evalueert hoe werknemers zich ontwikkelen en te kijken of ze hun doelen bereiken. Veel werkgevers doen dit met functionerings- en beoordelingsgesprekken. Traditionele beoordelingsgesprekken worden echter steeds minder als een effectieve manier van evalueren beschouwd. Medewerkers ervaren deze gesprekken vaak zelfs als een veroordeling in plaats van een kans op ontwikkeling.

Aandachtspunten om de beoordelingscyclus te verbeteren

Jacco van den Berg vindt dat de beoordelingscyclus kan verbeteren en noemt hiervoor 5 aandachtspunten:

1. Continue dialoog: voer in plaats van een formeel gesprek meerdere keren een kort doelgesprek in een jaar.
2. Tweerichtingsverkeer: maak werknemers verantwoordelijk voor hun eigen ontwikkeling.
3. Ga uit van talenten: Richt je niet alleen op wat beter kan, maar schenk aandacht aan wat een werknemer al goed doet.
4. Dienend leiderschap: maak van de leidinggevenden coaches die voor de randvoorwaarden voor succes zorgen.
5. 360 graden feedback: vraag niet alleen de leidinggevende om feedback, maar ook collega’s en klanten.

Coachingsgesprekken in plaats van beoordelingsgesprekken

Organisatiepsycholoog Kilian Wawoe vindt het gesprek zelf niet het probleem, maar de focus op beoordelen. “Zodra er een score aan het gesprek wordt gehangen – goed, zeer goed, onvoldoende – gaat het mis”, stelt hij. Wawoe is daarom voorstander van coachingsgesprekken in plaats van beoordelingsgesprekken. Deze draaien om begeleiding en ontwikkeling in plaats van beoordeling achteraf.

Handige tips voor het voeren van een doelgesprek

Dit zijn handige tips voor het voeren van een doelgesprek door HR en leidinggevenden:

• Ga uit van de positieve kant: richt je op talenten en hoe de werknemer deze kan ontwikkelen.
• Zorg voor duidelijkheid: wees helder over je verwachtingen en betrek medewerkers bij het invullen daarvan.
• Erken werknemers: geef je medewerkers aandacht en waardering.

Modern doelgesprek

Uit onderzoek blijkt dat een modern doelgesprek met de nadruk op succeservaringen en ontwikkeling medewerkers motiveert en beter laat presteren. Medewerkers beleven zo’n gesprek positiever en gaan beter presteren op de lange termijn.

5 alternatieven voor de traditionele HR-gesprekscyclus

Een groeiend aantal organisaties stopt met de traditionele HR-gesprekscyclus. Talentontwikkelingsexpert Mirjam Baars komt met 5 alternatieven:

• Persoonlijk ambitieplan: medewerkers bepalen zelf hun ontwikkeldoelen.
• Kwartaaldoelstellingen: 4 keer per jaar een kort doelgesprek voeren over de vorderingen.
• Tweewekelijkse bila: regelmatig korte gesprekken om direct bij te sturen.
• 5-vinger-vragen-methode: een snelle en effectieve manier om prestaties te bespreken met 5 vragen gericht op alle vingers van een hand.
• Initiatief bij de werknemer: werknemers zijn de regisseur van hun evaluatiegesprekken.

Frequentie en inhoud doelgesprek staan voorop

De frequentie en de inhoud van het doelgesprek en andere gesprekken zijn belangrijker dan of het gesprek fysiek of online plaatsvindt. Voorop staat dat er regelmatig doelgesprekken zijn en dat medewerkers erkenning en steun voelen.

Een succesvol (online) doelgesprek

Adviseur en trainer Jan Jacob de Groot geeft de volgende tips voor het succesvol voeren van (online) doelgesprekken:

• Zorg voor een goede voorbereiding.
• Kom met een sterke opening.
• Stel medewerkers gerust.
• Neem de gesprekken niet op.

Tip

Houd de doelen van jou en de werknemer en het bereiken ervan steeds aan als rode draad door je gesprekscyclus. Zo kan je een doelgesprek effectief voeren en de ontwikkeling van de werknemer en zijn bijdrage aan je organisatie goed volgen en eventueel bijsturen.

Bron: PW.